Financiele onafhankelijkheid is een droom die veel mensen nastreven. Maar zoals jij waarschijnlijk ook weet wordt je niet van de ene op de andere dag financieel onafhankelijk!
Van de week stuitte ik op een paar YouTube video’s en blogposts die het hadden over de 10 niveaus van financiële onafhankelijkheid. Ik moet je eerlijk vertellen, dat was nieuw voor mij.
Natuurlijk ben ik bekend met het idee van financieel onafhankelijk worden, maar ik had er eigenlijk nooit bij stilgestaan dat er ook daadwerkelijk verschillende niveaus zouden zijn.
Dit zijn de niveaus zoals ze vaak worden omschreven:
- Financiële afhankelijkheid
- Financiële solvabiliteit
- Financiële stabiliteit
- Vrijheid van schulden
- Parttime financiele onafhankelijkheid
- Financiële veiligheid
- Financiële flexibiliteit
- Financiële onafhankelijkheid
- Financiële vrijheid
- Financiële overvloed
Ben jij benieuwd op wel niveau van de financiële onafhankelijkheid jij jezelf kunt terugvinden? Laten we dat nu eens uitzoeken!
Finaniële Onafhankelijkheid: De 10 Niveaus
Voordat je gaat kijken naar de 10 levels wil ik wel even duidelijk maken dat alles van dit schema natuurlijk subjectief is. Ik heb heel veel verschillende blogs en videos voorbij zien komen die allemaal net een ander aantal niveaus gebruiken, en andere benamingen.
Wat je hieronder terugleest vond ik persoonlijk de meest duidelijke. ik hoop dat jij dat ook vindt!
Niveau 1: Financiële afhankelijkheid
Dit is het allereerste niveau wat er is. Als je hier staat dan ben je op de onderste trede van een (soms best wel lange) ladder.
Je bent financieel afhankelijk als je andere mensen of instanties in je leven nodig hebt om rond te komen. Een (klein) kind is vanzelfsprekend financieel afhankelijk.
Maar dit niveau is echt niet alleen van toepassing op kinderen. Zo zijn er 449.000 mensen die gebruik maken van de bijstand. Die mensen zijn financieel afhankelijk.
Maar ook als je geld van je ouders/mensen in je omgeving nodig hebt om rond te komen, ben je financieel afhankelijk.
Financiële afhankelijkheid is vanzelfsprekend het niveau waar iedereen begint. Zo zijn veel studenten financieel afhankelijk van DUO en/of hun ouders. Dit niveau kom je eigenlijk pas echt te boven als je voor het eerst een volwaardig inkomen voor jezelf weet te vinden.
Dat gezegd hebbende, een inkomen is geen garantie dat je dit niveau te boven komt. Zo kan het zijn dat je €4000 per maand aan inkomen hebt, maar je zoveel schulden hebt dat je alsnog geld tekort komt.
Ook dan ben je dus financieel afhankelijk. De simpele regel is dus dat jij dit niveau ontstijgt als jijzelf al jouw kosten kunt dekken zonder hulp van buitenaf. Als je op dit niveau vastzit en geen idee hebt hoe je overzicht krijgt over je financiën dan zou ik deze blog even lezen waarin ik je in 6-stappen leer te budgetteren als een expert!
Niveau 2: Financiële solvabiliteit
Het tweede niveau is het niveau van financiële solvabiliteit. Dit is het niveau waar de meeste mensen zich bevinden als ze hun carriere beginnen.
Financiele solvabiliteit betekent namelijk dat je al je kosten, zoals vaste lasten en de afbetalingen van je (studie)schuld, gelijk staan aan je inkomen.
Dat betekent dus dat je voor het eerst niemand meer nodig hebt om je financieel bij te staan. Applausje voor jezelf!
Daarbij moet wel gezegd worden dat het feestje daar wel gelijk ophoudt. Sterker nog, je hebt het geld ook niet om een feestje te geven.
Als je op dit niveau zit dan betekent dat namelijk ook dat je voor de rest helemaal niets, of heel erg weinig overhoudt. Je hebt genoeg om jezelf staande te houden, maar niet meer dan dat.
Dat klinkt nog niet echt als het niveau waar je in je leven wilt zijn. Of wel dan? Snel door naar het volgende niveau dan maar!
Niveau 3: Financiële stabiliteit
Een klein sprongetje omhoog en je komt uit bij financiële stabiliteit. Het verschil tussen solvabiliteit en stabiliteit is eigenlijk niet zo heel erg groot.
Financiële stabiliteit betekent namelijk dat je al je kosten zelfstandig kunt betalen EN je een noodfonds hebt aangelegd.
Mocht er dus iets verschrikkelijks onverwachts gebeuren (je auto heeft een dure reperatie nodig, je wasmachine gaat stuk), dan heb je het geld om dit op te lossen.
Daarnaast is een noodfonds ook bedoeld om jou te redden in het geval je zonder werk komt te zitten.
Maar hoe groot is een noodfonds in dit geval?
Dat hangt er een beetje vanaf. Sommige mensen vinden dat een noodfonds € 1000 moet zijn. Dat is immers genoeg om die dure autoreperatie te betalen. Het gaat je niet echt verder helpen als je werkloos wordt.
Als je ook een noodfonds wilt voor als je eventueel zonder werk komt te zitten, dan gelden er andere regels. In deze blog leer ik je hoe je jouw financiële buffer het beste kunt berekenen en opbouwen!
Niveau 4: Vrijheid van schulden
Zoals de titel al zegt, dit is het punt waarop je geen schulden meer hebt. Al moet ik daar wel bij zeggen dat ik veel verschillende definities voorbij heb zien komen.
Voor sommige mensen betekent dit namelijk helemaal geen schulden meer hebben (dus ook geen hypotheek en studieleningen).
Voor andere betekent het weer dat ze wel een hypotheek en studielening hebben, maar geen schulden met een hoge rente. Zoals een creditcardschuld en autoleningen.
Als laatste zijn er de mensen die alleen hun hypotheek een acceptabele schuld vinden. Studielening zijn voor hen in dit geval dus ook afbetaald.
Persoonlijk denk ik dat dit niveau vooral gaat over het feit dat schulden op dit punt niet heel erg je leven beïnvloeden.
Een creditcardschuld is toch een schuld die vaak “onnodig” is, terwijl een hypotheek en studieleningen vaak gewoon nodig zijn om een bestaan op te bouwen.
Niveau 5: Parttime onafhankelijkheid
Als je niveau 5 bereikt dan kom je meer in de buurt van financieel onafhankelijk worden. Ik heb het hier omschreven als “parttime financiele onafhankelijkheid”. In het Engels wordt het ook wel eens “barista financiele onafhankelijkheid” genoemd.
Dit is namelijk het punt waarop je genoeg geld hebt gespaard om werk te gaan doen wat minder verdient en minder stressvol is.
Het geld wat je gespaard hebt laat je nu gewoon groeien, zodat het genoeg is om met je 70e van pensioen te gaan.
Op dit niveau moet je dus nog wel doorwerken tot je 70e. Je kunt wel werk gaan doen wat je veel leuker vindt dan het werk wat je nu doet, of je zou parttime kunnen gaan werken.
Het komt erop neer dat je voor je pensioen hebt gezorgd, en het daardoor nu rustiger aan kunt doen. Financieel onafhankelijk ben je dus nog niet!
Hoeveel heb je nodig?
Hoeveel je nodig hebt is afhankelijk van hoeveel je uitgeeft. Als je met pensioen gaat is het vaak het doel om 70% van je huidige uitgaven te dekken. Dus verdien je € 4000 bruto per maand, dan wil je €2800 per maand kunnen uitgeven.
Je AOW is standaard €1000 per maand. Dat betekent dat je dus nog €1800 per maand zelf moet kunnen aanvullen.
Ik heb in de “De Ultieme Gids: Financieel Onafhankelijk Worden” al eens uitgelegd hoe je dit berekent. Zeker een aanrader als je dit nog niet weet!
Door gebruik te maken van de 4% regel kom je erachter dat je € 21.600 per jaar extra nodig hebt. Als je dit bedrag x 25 doet dan kom je erachter dat je € 540.000 gespaard moet hebben als je met je 70e met pensioen gaat.
Stel dat je niveau 5 wilt bereiken als je 35 jaar oud bent. Dan heeft je geld dus 35 jaar de tijd om te groeien voordat je met pensioen gaat.
Als je jaarlijks 7% rendement haalt dan betekent dat dat je € 51.000 gespaard moet hebben op je 35e (dat kun je narekenen met deze rekenmachine). Dat geld groeit in die 35 jaar uit naar een geldberg van ruim € 540.000.
Niveau 6: Financiële veiligheid
Financiële veiligheid is het niveau waarop financieel onafhankelijk worden al een klein beetje is bereikt. Op dit niveau dekt het rendement van je investeringen namelijk jou minimale levenskosten.
Dat is natuurlijk niet de ideale situatie om te stoppen met werken. Met minimale levenskosten heb je het namelijk over eten, huur, gas/water/licht en kleding.
Het is dus niet het moment waarop je volop kunt gaan leven, het is meer het moment waarop je zonder werk kunt overleven.
Hoeveel geld heb je daarvoor nodig? Volgens het UWV komt dit voor een (getrouwd) stel uit op minimaal € 1615 per maand (of € 19.380 per jaar). Dat is het sociale minimum.
En hoeveel geld moet je daarvoor dus gespaard hebben? € 19.380 x 25 = € 484.500.
Niveau 7: Financiële flexibiliteit
Dit is het laatste niveau voordat je jezelf officieel financieel onafhankelijk kunt noemen. Als je hier bent dan ben je er dus bijna!
Financiële flexibiliteit houdt namelijk in dat je van je rendement kunt leven maar dat je wel heel flexibel moet kunnen zijn met je uitgaven.
Als de beurs bijvoorbeeld een heel slecht jaar heeft, dan moet het voor jou geen probleem zijn om je uitgaven daar op aan te kunnen passen.
Stel dat je € 3500 per maand, en dus € 42.000 per jaar, uitgeeft. Dan is de rekensom voor financiele vrijheid dat je dit bedrag x 12,5 doet. Dat betekent dus dat je € 525.000 nodig hebt.
Per jaar zou dat betekenen dat je € 21.000 hebt die je kunt uitgeven. Dat is dus nog lang niet genoeg om je huidige kosten te dekken. Het is wel genoeg om financieel flexibel te zijn.
Want laten we eerlijk zijn. Als je dat bedrag jaarlijks kunt uitgeven, zonder ervoor te hoeven werken, dan gaat het wel de goede kant op toch?
Niveau 8: Financiële onafhankelijkheid
Na 7 niveaus is het je dan toch gelukt. Voor vele de finish van een financieel leerzame reis. Niveau 8 is namelijk het niveau waarop je financiële onafhankelijkheid hebt bereikt.
Op dit punt leveren je investeringen genoeg op om jaarlijks al je uitgaven te dekken. Dan hebben we het dus niet over alleen je vaste lasten (zoals bij niveau 6) of over een gedeelte (zoals niveau 7).
Op dit moment zou je letterlijk de hele dag op de bank kunnen zitten zonder je zorgen te maken over je financiën. Een mooi moment.
Voor vele zal het echter betekenen dat ze de dingen kunnen gaan doen die ze echt willen. Het grote voordeel van financiële onafhankelijkheid is namelijk dat je nu de beschikking hebt over al jouw tijd.
Elke minuut van de dag kun je stoppen in de activiteiten die voor jou het meeste waarde aan je leven toevoegen. Een prachtige vrijheid.
Hoeveel je daarvoor nodig hebt?
Jan Modaal verdient gemiddeld € 36.000 bruto per jaar. Laten we even zeggen dat dit €2.295 netto per maand is (zelf bereken kan hier). Dan geef je dus € 27.540 per jaar uit.
Als je dat bedrag weer x 25 doet dan kom je erachter dat je € 688.500 nodig hebt om financieel onafhankelijk te zijn.
Een bak geld is dat natuurlijk zeker maar er zijn nog 2 andere niveaus te ontdekken. Snel door!
Niveau 9: Financiële vrijheid
Het een na laatste niveau is namelijk financiële vrijheid. Als je dit niveau bereikt betekent dat, dat je genoeg geld hebt om financieel onafhankelijk te zijn. Daarnaast hou je extra geld over om wat grotere levensdoelen te behalen.
Voor sommige mensen betekent dat het kopen van een boot, voor anderen weer leven op een plek in het buitenland waar de kosten hoger liggen.
Grappig genoeg heb ik voor dit niveau geen algemene richtlijn kunnen vinden. Ik denk dat het daarom goed is om het bedrag van niveau 8 te vermenigvuldigen met 1,5-2.
In dit geval betekent dat dus dat je € 1.032.750 – € 1.377.000 nodig hebt om volledige financiële vrijheid te ervaren.
Dat houdt dus ook in dat je jaarlijks € 41.310 – € 55.080 uit kunt geven. Dat lijkt mij normaal gesproken genoeg om wat leuke dingen van te doen!
Niveau 10: Financiële overvloed
Niveau 10 is het laatste niveau. Dit is namelijk het niveau van financiële overvloed.
Als je dit niveau bereikt dan is geld niet een van de zorgen die hoog op je lijstje staat. De algemene richtlijn is namelijk dat je 3x zoveel verdient als dat je nodig hebt om al je kosten te dekken.
Met andere woorden: financiële onafhankelijkheid x 3 = financiele overvloed.
In ons voorbeeld betekent dat dus: € 688.500 x 3 = € 2.065.500. Dat houdt dus ook in dat je jaarlijks € 82.620 kunt uitgeven.
Financiële overvloed is het niveau waarop je al je dromen en levensdoelen kunt gaan waarmaken. Financiële barrières zijn er namelijk echt niet meer.
Bekijk het zo: zelfs als je investeringen met 50% zouden dalen, dan nog heb je ruim 1,5 het bedrag wat je nodig hebt om financieel onafhankelijk te zijn.
Het enige moment dat je je dus nog zorgen hoeft te maken over geld is als de aandelenmarkt niet meer zou bestaan.
Als dat gebeurt, dan denk ik dat je tegen die tijd grotere problemen hebt dan je aandelen! Dat is namelijk gewoon een wereldwijde financiële crisis.
Hoe snel kan jij de ladder beklimmen?
Dat waren de 10 niveaus van financiële onafhankelijkheid zoals ik ze persoonlijk het beste vond weergegeven. Ik hoop dat dat wat duidelijkheid geeft!
Als financieel onafhankelijk worden voor jou een doel is dan vraag je je nu waarschijnlijk ook af hoe snel je deze niveau’s kunt bereiken. Laten we daar eens naar gaan kijken!
Hieronder staan twee voorbeelden voor denkbeeldige stellen. Alle stellen hebben een ander spaargedrag. Daardoor beklimmen ze de ladder dus met een andere snelheid.
- Stel 1 (80% uitgeven, 20% sparen)
Inkomsten: € 40.000 per jaar
Uitgaven: € 32.000 per jaar
Sparen: € 8.000 per jaar - Stel 3 (50% uitgeven, 50% sparen)
Inkomsten: € 40.000 per jaar
Uitgaven: €20.000 per jaar
Sparen: € 20.000 per jaar
Daarnaast hebben alle stellen ook een creditcardschuld van €12.000 die ze moeten aflossen op om financieel onafhankelijk worden een realiteit te maken.
Zoals je ziet hebben alle stellen al een inkomen opgebouwt. Dat betekent dat ze niveau 1: financiële afhankelijkheid, dus al ontstegen zijn. Daarnaast hebben ze ook genoeg geld om te gaan sparen. Niveau 2 zijn ze dus ook al uit.
Nu eens kijken hoe snel ze naar niveau 3 komen!
Niveau 3: 6 maanden aan uitgaven
- Stel 1 heeft € 16.000 nodig. Dat duurt 2 jaar.
- Stel 3 heeft € 10.000 nodig. Dat duurt 6 maanden.
Niveau 4: €12.000 schulden aflossen
- Stel 1 lost dit in 1 jaar en 6 maanden af. (totale duur: 3 jaar en 6 maanden)
- Stel 3 lost dit in 7 maanden en 7 dagen af. (1 jaar en 6+ maanden)
Niveau 5: €35.000 gespaard
- Stel 1 spaart dit in 4 jaar en 5,5 maand. (7 jaar en 11+ maanden)
- Stel 3 spaart dit in 1 jaar en 9 maanden. (3 jaar en 3 maanden)
Niveau 6 en 7: € 484.500 gespaard
- Stel 1 doet hier 20 jaar extra over (27 jaar en 11+ maanden)
- Stel 2 doet hier 12 jaar en 6 maanden extra over (15 jaar en 9 maanden)
Niveau 8: onafhankelijkheid
- Stel 1 heeft hiervoor € 800.000 nodig. Daar doen ze 6 jaar extra over (33 jaar en 11 maanden)
- Stel 2 heeft hiervoor € 500.000 nodig. Daar doen ze 3 maanden extra over. (16 jaar)
Niveau 9: 2x onafhankelijkheid
- Stel 1 heeft hiervoor € 1,6 miljoen nodig. Daar doen ze 9 jaar en 2 maanden extra over. (43 jaar en één maand)
- Stel 2 heeft hiervoor € 1 miljoen nodig. Daar doen ze 12 jaar extra over (27 jaar)
Niveau 10: 3x onafhankelijkheid
- Stel 1 heeft hiervoor 2,4 miljoen nodig. Daar doen ze 5 jaar en 7 maanden extra over (50 jaar en 8 maanden)
- Stel 2 heeft hiervoor 1,5 miljoen nodig. Daar doen ze 4 jaar en 10 maanden over. (31 jaar en 10 maanden)
Wat betekent dit?
Logischerwijs leidt meer sparen tot het sneller beklimmen van de finaniële ladder. Uiteindelijk doet stel 1 er bijna 17 jaar langer over om financieel onafhankelijk te worden!
Niveau 10 is voor stel 1 bijna niet bereikbaar. Dit zou betekenen dat ze bijna 51 jaar door moeten werken! Stel 2 heeft daarentegen een goede kans om dit te bereiken voordat ze uberhaupt met pensioen gaan.
Natuurlijk hebben beide stellen de keuze om gewoon te stoppen als ze financieel onafhankelijk worden. Het ligt er maar net aan hoe leuk ze hun werk vinden.
En jij?
Waar ben jij op de financiële ladder? En wil jij financieel onafhankelijk worden of heb je ook plannen om voor financiële vrijheid en financiële overvloed te gaan?
Ik denk dat de meesten het “gewoon” bij financiële onafhankelijkheid zullen houden, maar misschien zit ik er helemaal naast!