Financiële gevolgen van een sabbatical of onbetaald verlof

Overweeg je om een periode onbetaald verlof te nemen? Bijvoorbeeld na de geboorte van je kind, of voor een sabbatical? Dan heeft dit natuurlijk financiële gevolgen. In dit artikel zet ik de financiële gevolgen van een sabbatical of ander onbetaald verlof voor je op een rij.

Onbetaald verlof: Tijdelijk niet of minder werken

Onbetaald verlof is een periode waarin een werknemer niet (of minder) werkt en ook geen (of minder) salaris ontvangt. Er kunnen tal van redenen zijn om onbetaald verlof aan te vragen. Bijvoorbeeld voor het maken van een wereldreis, meer tijd spenderen met het gezin, of omdat men moet mantelzorgen voor een familielid.

Een sabbatical is vaak een vorm van onbetaald verlof. In dit artikel gebruiken we de termen door elkaar.

Onbetaald verlof kan fulltime in de zin van volledige stoppen met werken. Je werkt dan helemaal niet meer, en ontvangt ook geen salaris. Het is echter ook mogelijk om deels onbetaald verlof aan te vragen. Je werkt dan een bepaalde periode minder, maar ontvangt ook minder salaris.

Primaire financiële gevolgen van onbetaald verlof of sabbatical

Het mag duidelijk zijn dat er financiële gevolgen kleven aan het opnemen van onbetaald verlof of sabbatical. Dat je geen salaris ontvangt is voor iedereen waarschijnlijk wel duidelijk, maar er zijn ook andere zaken om rekening mee te houden. Ik zet ze voor je op een rij:

Geen salaris

Je ontvangt bij onbetaald verlof of een sabbatical geen salaris. Dit is het meest zichtbare financiële gevolg van een langere periode niet of minder werken. Je moet hier dus rekening mee houden. Bedenk goed hoe je jezelf gaat onderhouden in de periode waarin je geen inkomen hebt.

Bereken wat de kosten in deze periode zullen zijn, en zorg dat je voldoende spaargeld of andere inkomstenbronnen hebt om de kosten in die periode te kunnen betalen.

Vergeet daarin ook niet rekening te houden met onverwachte kosten. Bij een reis zijn er natuurlijk tal van situaties te bedenken waarin de kosten onverwacht kunnen oplopen. Maar ook wanneer je thuis blijft tijdens je onbetaalde verlof, kunnen er onverwachte kosten zijn. Zorg dat je in ieder geval een buffer hebt voor een kapotte wasmachine, auto of verkeersboete.

Vakantiedagen en vakantiegeld

Wanneer je tijdens je sabbatical geen salaris ontvangt, bouw je ook geen vakantiedagen en vakantiegeld op. Dit heeft invloed op de vakantietoeslag die vaak in het voorjaar uitgekeerd wordt. Daarnaast bouw je dus ook geen vakantiedagen op.

Zorg ervoor dat de periode van onbetaald verlof lang genoeg is. Neem je een sabbatical en ga je reizen? Zorg dan dat je voldoende tijd hebt om thuis alles weer op de rit te krijgen, voordat je moet beginnen met werken. Je hebt immers maar weinig vakantiedagen en het zou zonde zijn als je niet genoeg tijd hebt om weer fris op je werk te verschijnen.

Onkostenvergoeding, reiskostenvergoeding en leaseauto

Ontvang je een onkostenvergoeding of reiskostenvergoeding vanuit je werkgever? In de periode van onbetaald verlof zal je ook geen onkostenvergoeding of reiskostenvergoeding ontvangen.

Heb je een leaseauto via je werkgever? In dat geval moet je met je werkgever afspraken maken over het gebruik van de leaseauto tijdens het onbetaalde verlof. Wanneer je de auto tijdens onbetaald verlof mag blijven gebruiken, moet je over het privé gebruik van de auto loonheffing betalen. De bijtelling geldt immers bij meer dan 500 privékilometers per jaar.

Omdat je in de periode van onbetaald verlof mogelijk geen loon ontvangt, kan de bijtelling ertoe leiden dat de inhouding van de loonbelasting/premies volksverzekeringen hoger is dan het loon. In dat geval moet je een eigen bijdragen voor het privégebruik betalen, het verschil verrekenen in het eerstvolgende loontijdvak, of in een ander loontijdvak aan het eind van het onbetaalde verlof.

Kort samengevat zal er dus bijtelling betaald moeten worden wanneer je de auto tijdens onbetaald verlof mag blijven gebruiken. Ga je een wereldreis maken? Dan is het wellicht verstandiger om de auto gedurende het onbetaalde verlof niet te gebruiken, en dit zo met de werkgever af te spreken en vast te leggen.

Pensioenopbouw

Of de werkgever de opbouw van het pensioen moet doorbetalen tijdens onbetaald verlof is afhankelijk van de cao of gemaakte afspraken. Wanneer dit niet het geval is, bouw je als werknemer dus minder pensioen op. In de periode dat je geen salaris ontvangt, bouw je ook geen pensioen op.

Dit heeft gevolgen voor de hoogte van je uiteindelijke pensioenpot. De gevolgen zijn over het algemeen groter wanneer je op jonge leeftijd onbetaald verlof opneemt, dan wanneer je dit op latere leeftijd doet. Dit komt doordat je inleg op je pensioen bij jonge leeftijd nog lang de tijd heeft om te renderen.

Meer informatie over de gevolgen voor pensioen bij onbetaald verlof lees je hier.

Gevolgen voor secundaire arbeidsvoorwaarden

De gevolgen voor je secundaire arbeidsvoorwaarden moet je ook goed met je werkgever bespreken en vastleggen. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van de zakelijke telefoon en laptop, of zaken zoals collectieve verzekeringen of bonussen.

Arbeidsongeschiktheid, ziekte of UWV uitkeringen

Wanneer je tijdens je wereldreis arbeidsongeschikt raakt of ziek wordt, gaat de loondoorbetalingsplicht pas in op het moment dat de onbetaald verlof periode eindigt. Dit is dus een vooraf besproken datum waarop je weer aan het werk zou gaan.

Er zijn ook situaties in te denken waarbij je na je onbetaalde verlof aanspraak moet maken op een werkloosheidsuitkering. Bijvoorbeeld wanneer je werkgever failliet gaat. In dat geval heeft het lagere inkomen tijdens de verlofperiode geen invloed op de uitkering. Men zal uit gaan van het inkomen voor de ingang van het verlof. Wanneer je meer dan 18 maanden onbetaald verlof hebt gehad, kan dit wel invloed hebben op een eventuele uitkering.

Secundaire financiële gevolgen van onbetaald verlof of een sabbatical

Naast de bovenstaande gevolgen, zijn er nog een aantal gevolgen te bedenken die invloed kunnen hebben op je financiële situatie. Deze benoem ik hieronder.

Hogere toeslagen

Je inkomen daalt in de periode van onbetaald verlof. Hierdoor heb je mogelijk recht op toeslagen zoals kinderopvangtoeslag, zorgtoeslag of huurtoeslag. Als je deze toeslagen al ontving, kan de hoogte van de toeslag mogelijk wijzigen.

Ook kan het lagere inkomen mogelijk invloed hebben op de tegemoetkoming voor schoolkosten van de kinderen, of een eventuele studiefinanciering van de kinderen.

Je moet daarvoor de hoogte van het gewijzigde inkomen doorgeven aan de Belastingdienst.

Gemeentelijke belastingen

Wanneer je geen inkomsten hebt, kan het betalen van de gemeentelijke belastingen een probleem worden. Sommige Nederlandse gemeenten zijn bereid om de onroerendezaakbelasting (OZB), afvalstoffenheffing of rioolrecht kwijt te schelden of te verlagen. Je moet daarvoor zelf contact opnemen met jouw gemeente.

Spaarbuffer

Het is wellicht overbodig om dit aan te stippen, maar een periode zonder inkomen heeft in de meeste gevallen ook invloed op de spaarbuffer van de werknemer. De meeste mensen moeten in die periode leven van hun spaargeld. Ga goed na wat de gevolgen van het verkleinen of verdwijnen van de spaarbuffer voor jou betekend.

Veelgestelde vragen over financiën bij sabbatical of onbetaald verlof

Hopelijk heeft dit artikel meer inzicht gegeven in de financiële gevolgen van een sabbatical of ander onbetaald verlof. Hieronder worden tot slot nog de meest gestelde vragen over dit onderwerp beantwoord.