Wat Is Een Obligatie? Uitleg & Betekenis


Wat is een obligatie en op wat moet je letten voor een winstgevende belegging? Je spaargeld op een spaarrekening parkeren brengt tegenwoordig nauwelijks wat op. Je kunt daarom op zoek zijn naar een andere manier om rente te vangen op je spaargeld.

Lees ook: 11 Goede Ideeën: Wat Te Doen Met Je Spaargeld

Een van die mogelijkheden is beleggen in obligaties. Maar hoe gaat dit in zijn werk en op wat moet je zeker letten bij het beleggen in obligaties? Daar gaan we zo naar kijken. Eerst is het slim om te weten wat een obligatie eigenlijk is.

Eenvoudig gezegd is een obligatie een schuldbewijs voor een lening die door een onderneming, een instelling of door de overheid is aangegaan. In dit laatste geval spreek je van staatsobligaties. Die zijn bekender omdat er vaak vanuit wordt gegaan dat je met staatsobligaties minder risico loopt.

Waarom Beleggen In Obligaties?

Veel spaarders vragen zich af waarom ze in obligaties zouden beleggen. Aandelen brengen vaak meer risico met zich mee en de vraag is of dit bij obligaties minder is?

Lees ook: Wat Is Een Aandeel? (Voor Beginners)

Obligaties worden vooral door bedrijven, maar ook door bepaalde instellingen en de overheid gebruikt om extra geld te verwerven. Dat kunnen ze dan investeren in nieuwe producten of diensten of voor een nodige uitbreiding van hun infrastructuur.

Als bedrijven of landen geld nodig hebben dan hebben ze twee opties om dit te krijgen:

  • Ze brengen extra aandelen op de markt om zo aan veel geld te komen.
  • Ze sluiten een lening af bij een bank.

Hier zitten echter ook nadelen aan. Bijkomende aandelen uitgeven zorgt er voor dat een deel van het bedrijf in andere handen terecht komt. Ook is het lang niet altijd makkelijk om geld te lenen bij een bank.

Dan is het uitgeven van een obligatielening een geschikt alternatief. Daarmee raken bedrijfsleiders makkelijker aan hun financiering en dat zonder verlies van een aantal aandelen of tussenkomst van een bank.

De Werking Van Obligaties

Bij investeringen via obligaties verbindt de ondernemer of het bedrijf zich er toe om jaarlijks een vooraf afgesproken bedrag aan rente aan de belegger terug te betalen. Is de looptijd achter de rug dan betaalt de onderneming het geleende bedrag terug.

Teken je in op een obligatie als die wordt uitgegeven dan gebeurt dat aan de zogenaamde nominale prijs of de de terugbetalingsprijs. Je hebt ook de mogelijkheid je obligatie(s) te verkopen tegen een hogere prijs.

Je kunt ze ook onder de nominale prijs aankopen. En wees gerust, de meeste obligaties zijn uitstekend te verhandelen.

Wat Is Een Obligatie Kopen Onder Nominale Waarde?

Krijg je de kans obligaties onder de nominale waarde te kopen dan doe je vaak een winstgevende zaak. De meeste obligaties worden namelijk gewoon voor hun nominale waarde verhandeld. Dat betekent dat je in principe gewoon hun volledige waarde betaald.

Wat Is Een Obligatie Kopen Met Variabele Interest?

Er zijn ook obligaties met een variabele interest. De hoeveelheid interest die je ontvangt past zich aan aan de rentestand van de markt.

Verder zijn er ook obligaties waarbij alle interesten op de vervaldag in een keer worden terugbetaald. Hierbij ontvang je dus geen tussentijdse terugbetaling.

We spreken dan van nulcouponobligaties. De waarde van dergelijke obligaties stijgt jaarlijks. Je krijgt dan een hoger bedrag terugbetaald dan wat je er oorspronkelijk voor betaalde.

Effectenmarkt

De meerderheid van de obligaties worden genoteerd aan een effectenbeurs. Daardoor kunnen we ze verhandelen en is er een koersontwikkeling van obligaties. Tijdens hun looptijd varieert de waarde van die obligaties.

Die hangt af van de variërende economische situatie, van de verbetering van bedrijfsresultaten of van eventuele speculatie. Als je de volledig looptijd van je obligaties uitzit dan zul je daar weinig of niets van ondervinden.

Stap je op het verkeerde moment in dan is het uiteraard een ander verhaal. Daarnaast kunnen je obligaties ook in waarde stijgen. Dat kan gebeuren door een stijgende rente of door een gunstige koersontwikkeling van de obligaties.

Je Risico Verkleinen Met Het Oordeel Van Kredietbeoordelaars

Je kunt je risico tot een minimum beperken door het oordeel van zogenaamde kredietbeoordelaars te vragen. Die beoordelen een bedrijf of overheid op hun financiële stabiliteit en vooruitzichten. Voorbeelden van dit soort beoordelaars zijn Moody’s, Standard and Poor’s en Fitch.

Obligaties worden ingedeeld in een risicocategorie. Hieronder zie je de beoordelaars en de rating die ze gebruiken. Nederland valt eigenlijk altijd in de AA+ categorie.

Obligatie rating moody's

Obligaties Koop Je Via Een Broker

Je koopt obligaties door tussenkomst van een broker. Dat kan zowel je vertrouwde bank zijn, maar ook via een broker. Persoonlijk gebruik ik DEGIRO als broker omdat deze simpelweg de laagste kosten hebben. Meer informatie over DEGIRO vind je hier.

Afhankelijk van je broker kun je niet alleen op nationale maar even goed ook op internationale beurzen handelen (wat dus bij DEGIRO het geval is). Je betaalt transactiekosten en kosten voor het vasthouden van je obligaties.

Soorten Obligaties

Niet elke obligatie is hetzelfde. Er zijn bedrijfs- en staatsobligaties en elke obligatie heeft weer een andere beoordeling. Verder zijn er nog twee belangrijk verschillende obligaties.

Eeuwigdurende Obligaties

Hun looptijd is niet vastgelegd. Je inleg krijg je alleen terug als het betrokken bedrijf zijn obligaties terugkoopt. Je kunt je obligatie(s) wel verkopen aan een geïnteresseerde belegger.

Converteerbare Obligaties

Deze kunnen gedurende hun looptijd omgeruild worden tegen aandelen van het bedrijf. De belegger kan de obligatie omzetten in aandelen maar de eindbeslissing ligt bij het bedrijf.

Kwaliteit Van Obligaties

De ene obligatie is de andere niet, zeker niet op het vlak van hun kwaliteit. Als alles naar wens gaat dan loopt een bedrijf dat een obligatie uitgeeft minder risico op een mogelijk faillissement.

Investeer nooit in een achtergestelde staatsobligatie. In dat geval wordt met de opbrengst van de verkoop van alle eigendommen eerst alle overige schuldeisers terugbetaald en pas daarna kom jij aan de beurt.

Met een achtergestelde obligatie is je risico dus opmerkelijk groter. Je loopt een grotere kans dat je nooit wordt terugbetaald. Wel wordt dit risico gecompenseerd door een hogere rente.

Wat Zijn Staatsobligaties?

Staatsobligaties nemen een aparte plaats in. Met een staatsobligatie leen je geld aan de overheid. Met dat geld kunnen overheden investeren in nieuwe projecten of infrastructuren.

De looptijd van je investering in staatsobligaties wordt onderling afgesproken. Een staatsobligatie is een aandeel met een vast inkomen.

Op het einde van de looptijd krijg je je investering terug. Je hebt de keuze uit diverse soorten vervaldata die variëren tussen pakweg drie en dertig jaar.

Staatsobligatie Met Kredietbeoordeling

Staatsobligaties worden vaak beschouwd als weinig risicovolle investeringen. Toch kunnen overheden om de een of andere reden altijd in financieel moeilijk vaarwater raken.

Een weinig stabiele obligatie wordt verhandeld tegen een lagere prijs dan een obligatie met een kleiner risico en een vergelijkbaar rentetarief. Het risico van een staatsobligatie meet je met de beoordeling van kredietbeoordelaars.

De Risico’s Van Staatsobligaties

Met een staatsobligatie loop je een kleiner risico dan met de andere soorten obligaties. Theoretisch gaat een overheid nooit failliet en beschikt het altijd over voldoende geld om je investering terug te betalen.

Is er onvoldoende geld beschikbaar? Dan kan de overheid geld bijdrukken. Denk echter aan Griekenland. Dat was als gevolg van de schuldencrisis zelf niet meer in staat om geld bij te drukken. In dat geval ben je je investering kwijt.

Wat Is Renterisico?

Onder een renterisico verstaan we dat stijgende rentetarieven kunnen resulteren in de daling van je obligatiewaarde. Doordat je geld op een normale spaarrekening of despositorekening meer waard is dan het geld wat je investeert in een obligatie, daalt de waarde van je obligatie.

Wat Is Inflatierisico?

Inflatierisico is de kans dat de stijgende inflatie zal leiden tot de daling van je obligatiewaarde. Als het inflatietarief hoger is dan de rentevergoeding van je obligatie dan draait je investering verlies. Je verkleint dit risico door voor geïndexeerde obligaties te kiezen, daarbij is er al rekening gehouden met dit risico.

Wat Is Valutarisico?

Valutarisico is alleen mogelijk bij de aankoop van staatsobligaties die in andere valuta worden uitbetaald dan je basisvaluta (bijv. als je in euro’s een obligatie koopt die in dollars verhandelt wordt). Schommelende wisselkoerstarieven zorgen voor een waardedaling van je investering.

Zo Start Je Met Het Kopen Van Staatsobligaties

Besluit je te investeren in een staatsobligatie? Dan verloopt dit vaak via obligatieveiling. Daar kopen banken of andere financiële instellingen die obligaties om ze op hun beurt door te verkopen aan bijvoorbeeld pensioenfondsen, banken, beleggers en investeerders.

Obligaties worden vaak ook onmiddellijk doorverkocht aan individuele investeerders. Je kunt ook speculeren op staatsobligaties via CFD’s. Dan kun je handelen in obligaties zonder die te kopen of te verkopen. Dit kan ik je echter totaal niet aanraden omdat CFD’s een ontzettend groot risico met zich meedragen.

Maximaal Rendement Door Je Beleggingen Te Spreiden 

Je kunt zelf gelukkig veel doen om je obligaties maximaal te laten renderen. In de eerste plaats door ze zoveel mogelijk te spreiden.

Dit doe je door een indexfonds van obligaties te kopen. Op deze manier koop je niet één maar vele honderden of duizenden kleine stukjes van verschillende obligaties.

Als een bedrijf of overheid failliet gaat, maar de andere bedrijven/overheden doen het wel goed, dan verlies je dus maar een klein gedeelte van je geld.

Kies Voor Relatief Makkelijke Fondsen

Beschik je over relatief weinig kennis of tijd om je beleggingen te beheren? Kies dan voor zo’n indexfonds. Op deze manier heb je het minste risico en het maximale rendement.

Veel mensen overwegen in dit geval ook om een belegginsfonds of vermogensbeheerder in te schakelen. Dat zou ik zeker niet doen! De kosten van dit soort fondsen zijn namelijk ongelooflijk hoog.

Als je meer wilt weten over beleggingsfondsen en waarom ik ze sterk afraadt, dan zou ik deze blog lezen die ik daar eerder over schreef.

Beleg Bij Voorkeur Op Langere Termijn

Als je op langere termijn, bijvoorbeeld over een periode van 10-30 jaar belegd dan loop je veel minder risico. Uiteindlijk zullen obligaties in een korte periode schommelen van waarde.

Als je het geld dus snel nodig hebt dan is het handig om het gewoon op je spaarreking te houden. Op die manier voorkom je dat je op de korte termijn geld verliest wat je hard nodig hebt.

De Kosten Van Obligaties

Elke financiële handeling of transactie brengt kosten met zich mee. Hou daar dus zeker rekening mee. Op lange termijn kunnen (te) hoge kosten je eventuele winst in verlies omzetten en dat zou spijtig zijn.

Leg daarom de kosten die de broker aanrekenen naast elkaar om te vergelijken. Zo kun je financieel onaangename verrassingen voorkomen. Nogmaals kan ik je hierom de website van DEGIRO aanraden, zij hebben de laagste kosten.

Als je nog vragen hebt over obligaties dan kan je die hieronder in de opmerkingen stellen!

Stefan Kleinekoort

Op HGC schrijf ik over mijn interesse in persoonlijke financiën. Ik hoop andere te helpen met de blogs die ik schrijf en probeer moeilijke financiële zaken zo helder mogelijk te omschrijven!

Recente posts