Wat zijn de financiële gevolgen van samenwonen?


Als jullie gaan samenwonen, komen hier veel dingen bij kijken. Wanneer je samenwoont, heb je verschillende vaste lasten. Voorbeelden hiervan zijn GWL, abonnementen en verzekering. Natuurlijk moet je ook ergens wonen. Je betaalt dus ook huur of hypotheek. Het is erg belangrijk om hier goede afspraken over te maken.

In dit blogartikel vertel ik je graag meer over zaken die moet regelen op het gebied van financiën, wanneer je besluit samen te gaan wonen.

Wat is het verschil tussen fiscale partners en niet-fiscale partners? 

Allereerst is het belangrijk om te beseffen dat er een verschil is tussen samenwonen als fiscale partner, of samenwonen wanneer je geen fiscale partner bent. Je kunt op verschillende manieren ‘fiscale partner’ worden van jouw partner.

  • Notarieel samenlevingscontract
  • Jullie hebben samen een kind
  • Aangemeld bij het pensioenfonds van je partner
  • Eigenaar van een eigen woning waarin jullie beide wonen
  • Jullie zijn allebei meerderjarig en er staat een kind op jullie adres ingeschreven.
  • Getrouwd
  • Geregistreerd partnerschap
  • Een van jullie heeft een kind van de ander erkend

Als je een gedeelte van je woning verhuurd, hoeven jullie geen ‘fiscale partners’ te zijn. Als je hier meer over wilt weten, kun je het best contact opnemen met de Belastingdienst.

Als jij je partner opneemt in de pensioenregeling, zijn jullie ook ‘fiscale partners’. Wanneer jullie fiscale partners zijn, ziet de belastingdienst jullie ‘samen’. Dit kan ervoor zorgen dat je meer belasting betaalt, maar dit kan er ook voor zorgen dat je minder belasting betaalt. Dit is helemala afhankelijk van jullie persoonlijke situatie.

Doordat jullie inkomen gezamenlijk wordt gezien, kan het gevolgen hebben voor toeslagen, uitkeringen en loonheffing. Wanneer je geen fiscale partner hebt, bepaalt je inkomen hoeveel belasting je betaalt.

Huur of hypotheek betalen

Als je gaat samenwonen, heb je allerlei vaste lasten. Hypotheek of huur, gas, water en licht zijn hier goede voorbeelden van. Uiteindelijk moet alles betaald worden. Wie, wat betaalt, moeten jullie zelf uitzoeken. Wel is het belangrijk om hier vooraf afspraken over te maken. Een andere oplossing kan een gezamenlijk rekening zijn. Je kunt dan elke maand een vast bedrag storten. Dit kun je gebruiken om de vaste lasten te betalen.

Koop je je eerste huis? Dan is het verplicht om naar de notaris te gaan. Uiteindelijk maakt de notaris de koop ‘rond’. Niet iedereen legt evenveel geld in, dit wordt vaak op papier gezet bij de notaris.

Dit kan handig zijn, omdat jullie beide weten waar jullie recht op hebben. Als je uit elkaar gaat, weten jullie wie wat in het huis heeft ingelegd. Wanneer dit gebeurt, kan de een de andere uitkopen. Als jullie dit beide niet willen, of niet kunnen, moet het huis verkocht worden.

Als je in een huurhuis woont, is het ook belangrijk om afspraken te maken. Dit kan veel trammelant voorkomen.

Eén van jullie wordt de ‘hoofdhuurder’. Dit is vaak degene die de huur betaalt of het hoogste inkomen heeft. Dit staat vooraf vast. Het is handig om hier vooraf over te hebben. Dit erg belangrijk, omdat jullie dat weten waar jullie aan toe zijn wanneer de relatie zou eindigen.

Afspraken over uitgaven

Ook andere uitgaven zullen gezamenlijk gemaakt moeten worden. Denk bijvoorbeeld aan een internet abonnement, onderhoud van de woning, boodschappen, etcetera. Sommige koppels houden de financiën geheel gescheiden, andere kiezen ervoor om alles bij elkaar op te tellen.

Een tussenoplossing is natuurlijk ook mogelijk. Een veelvoorkomende oplossing om elke maand een vast bedrag te storten op de gezamenlijke rekening. Van dit geld kunnen jullie de vaste lasten betalen. Hoeveel geld je overmaakt naar de gezamenlijke rekening is een ander punt wat op voorhand besproken dient te worden. Betaal je beiden evenveel, hou je een verhouding naar inkomen aan, of zorg je dat je beide evenveel kan sparen? Dit zijn afwegingen die je zelf moet maken.

Andere mensen werken met een spreadsheet. Hierin worden de uitgaven bijgehouden. Ook wordt er bijgehouden wie, wat betaalt. Op die manier zou je eens in de zoveel tijd een ‘eindafrekening’ kunnen maken, en kosten kunnen verrekenen.

Uitkering

Als je een uitkering ontvangt, en je gaat samenwonen, kan dit gevolgen hebben op de hoogte van jouw uitkering. Het kan zijn dat jullie fiscaal partner worden. Als je AOW ontvangt, en je gaat samenwonen dan krijgen jullie allebei 50% van het minimumloon. Jullie krijgen alleen biede AOW als jullie de AOW-leeftijd bereikt hebben.

Als één van jullie nog werkt, en nog niet de AOW-leeftijd heeft bereikt, ontvangt de ander 50% van het minimumloon. Een alleenstaande krijgt 70% van het minimumloon. Als je samen met iemand woont, kun je alsnog 70% krijgen.

Hier zitten wel voorwaarden aan. Twee voorbeelden van voorwaarden zijn;

  • Samenwonen met je kind
  • Een ‘normale’ huurprijs ontvangen voor een ruimte in je huis welke je verhuurt

Voor de exacte voorwaarden, kun je contact opnemen met de Belastingdienst.

Bij een bijstandsuitkering of IOAW, zit het net iets anders. Als je gaat samenwonen ben je in de meeste gevallen een ‘gezamenlijk huishouden’. Het inkomen van je partner telt nu ook mee.

Als je een bijstandsuitkering ontvangt, telt het vermogen van je partner ook mee. Vermogen kan bijvoorbeeld bestaan uit beleggingen, spaargeld of een tweede huis. Dit heeft allemaal gevolgen voor je bijstandsuitkering. Deze kan volledig gestopt worden, je kan ook gekort worden. Je krijgt dan minder geld.

Als je een IOAW-uitkering ontvangt, telt het inkomen van je partner mee. Het vermogen telt niet mee. Of je partner vermogend is, telt dus niet mee voor de hoogte van de uitkering. Dit geldt wanneer jullie een ‘gezamenlijk huishouden’ vormen.

Voor een aantal uitkering heeft samenwonen geen gevolgen

  • WW-uitkering
  • WAO-uitkering
  • WIA-uitkering
  • Wajong-uitkering
  • IOW-uitkering

Ook kan het samenwonen en fiscaal partner worden invloed hebben op eventuele toeslagen. Denk aan zorgtoeslag, huurtoeslag of andere vormen van toeslagen. In veel gevallen zal jullie inkomen als een gezamenlijk inkomen gezien worden, waarvoor vaak andere grenzen gelden dan wanneer je alleenstaand bent. Voor de laatst exacte informatie hierover, kan je het best de website van de Belastingdienst raadplegen.

Belastingen

Wanneer je fiscaal partner wordt, kan dit ervoor zorgen dat je meer of minder belasting moet betalen wanneer je je aangifte inkomstenbelasting doet. Uiteindelijk is dit afhankelijk van jullie gezamenlijk inkomen en vermogen. Omdat samenwonen gevolgen kan hebben op de belasting die je betaalt, is het belangrijk om te weten wat je verdient en hoeveel vermogen je hebt.

Vermogen bestaat voornamelijk uit spaargeld, beleggingen of een tweede huis. Natuurlijk, heeft niet iedereen dit. Je betaald niet gelijk belasting over vermogen. Op dit moment mag je als alleenstaande ongeveer €50.000 vermogen hebben, zonder dat je daarover belasting in box 3 hoeft te betalen. Voor een gezamenlijk huishouden geldt een grens van ongeveer €100.000. Als je minder vermogen hebt dan de belastingvrij voet, hoef je geen belasting in box 3 te betalen. 

Als je alleenstaand bent, betaal je vermogensbelasting vanaf ongeveer €50.000. Heb je een vermogen van €150.000? Dan betaal je enkel belasting over het bedrag wat boven de belastingvrije voet ligt.

Als je een fiscale partner hebt, betaal je vermogensbelasting bij een gezamenlijk vermogen van ongeveer €100.000. Ook hier geldt dat je enkel vermogensbelasting betaald over het bedrag wat boven de belastingvrije voet uitkomt.

Conclusie

Als je gaat samenwonen komt er veel op je af. Ook op het gebied van financiën. Belangrijk is dat je dit goed regelt. Wanneer je dit niet doet, kun je in de problemen komen. Vooraf goede afspraken maken, is heel belangrijk. Je kan alles op papier laten zetten, dan weet je precies waarop je recht hebt.

Ian Blankenvoorde

Ian heeft interesse in financiële onderwerpen en schrijft hierover op Het Geld College. Zijn stukken zijn gebaseerd op eigen onderzoek en helpen lezers om meer duidelijkheid te krijgen in persoonlijke financiën.

Recente posts